Banki nie udzielają kredytów wszystkim, którzy się o nie ubiegają. Nie udzielają też kredytów na identycznych warunkach wszystkim, którym uda się uzyskać pozytywną decyzję kredytową. Nie wystarczy wysoki dochód miesięczny gospodarstwa domowego, aby banki spojrzały na nas przyjaznym okiem. Przy zaciąganiu kredytów instytucje finansowe ich udzielające, badają tak zwany scoring, czyli ocenę punktową podmiotu ubiegającego się o kredyt.
Scoring kredytowy – co to jest?
Scoring to metoda oceny wiarygodności potencjalnego kredytobiorcy dla instytucji udzielającej kredytu. W zależności od banku, wpływ na udzielenie kredytu mają różne czynniki. Przede wszystkim jest to ocena punktowa w BIK-u, czyli historia naszych przeszłych zobowiązań finansowych i tego, jak radzimy sobie, na przestrzeni lat, ze spłacaniem innych kredytów, rat i pożyczek. Wpływ na scoring ma także rodzaj naszego zatrudnienia. Inaczej oceniani są klienci zatrudnieni na umowę o pracę, inaczej na umowie zlecenie lub o dzieło, jeszcze inaczej osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą. W przypadku umowy o pracę, w niektórych bankach znaczenie ma także, czy umowa zawarta jest na czas określony, czy nieokreślony. Jeśli w ciągu ostatniego roku 3-4 razy zmienialiśmy miejsce pracy, banki również mogą uznać nas za niewiarygodnych w kwestii stabilności dochodu.
Scoring kredytowy – co na niego wpływa?
Na ocenę punktową ma wpływ także to, czy i ile dzieci (lub innych osób na utrzymaniu) posiadamy, czy płacimy alimenty lub inne stałe zobowiązania urzędowe. Banki zwrócą też uwagę na to, czy posiadamy wykształcenie wyższe, średnie czy podstawowe oraz, czy mieszkamy we własnym mieszkaniu, wynajmowanym, czy przy rodzinie. Na scoring wpływa wiek kredytobiorcy, na przykład, jeśli klientem jest bardzo młody człowiek prowadzący działalność gospodarczą, banki mogą nie uznać jego dochodu za stabilny i wiarygodny dla dłuższego okresu kredytowania.
Rodzaje scoringu kredytowego
Można zatem wyróżnić następujące rodzaje scoringu kredytowego:
• Scoring behawioralny – polega na przyznawaniu wnioskodawcy punktów na podstawie analizy jego dotychczasowej obsługi produktów finansowych (o ile dane takie są dostępne).
• Scoring aplikacyjny – polega na przyznawaniu wnioskodawcy punktów na podstawie jego danych osobistych i majątkowych, określanych w specjalnej karcie scoringowej, które po zsumowaniu stanowią miarę oceny ryzyka związanego z potencjalnym kredytobiorcą. (źródło: Wikipedia)
Scoring może mieć także decydujący wpływ na ostateczną cenę kredytu, zaproponowaną kredytobiorcy przez kredytodawcę. Im bardziej prestiżowy i rzetelny klient, tym bardziej banki są skłonne obniżać marżę kredytu, by docenić klienta i by ten w przyszłości nie chciał skorzystać z możliwości tzw. przeniesienia kredytu do innego banku, oferującego lepsze warunki. To, co dokładnie sprawdza każdy z banków, jest wewnętrzną tajemnicą każdego z nich. Z uwagi na ogólne prawidłowości, można w 80% przewidzieć, na jakie elementy naszego życia, szczególnie zwróci uwagę ten, czy inny bank, ale zawsze ostatnie słowo pozostaje w kwestiach analityka finansowego, decydującego o naszej wiarygodności względem banku udzielającego nam kredytu.